“Lần duy nhất ta thực sự mất tiền là khi ta phá vỡ những quy tắc của chính mình”- Jesse Livermore nói với con trai của mình.
Một nhà đầu cơ (Trader) thành công phải luôn giữ vững ba nguyên tắc sau:
Nguyên tắc 1: Quản lý thời gian
Bạn phải biết thời điểm tham gia thị trường và thời điểm kết thúc một giao dịch trên thị trường chứng khoán- khi nào nắm giữ và khi nào bán ra.
Bạn có thể kiếm được một khoản tiền lớn từ sự kiên nhẫn và chờ đợi chứ không phải chỉ từ trí tuệ. Vấn đề khó nhất bạn phải đối mặt là kiên nhẫn chờ đợi một dấu hiệu rõ ràng của thị trường để có thể tham gia giao dịch. Chính sự nhẫn nại làm nên tiền bạc
Chỉ khi tất cả các yếu tố của thị trường đều có lợi cho bạn, bạn mới tham gia một giao dịch chứng khoán. Không ai có thể chơi chứng khoán vào mọi lúc và lúc nào cũng chiến thắng.
Có những lúc bạn phải đứng ngoài thị trường chính là đã thắng so với kẻ khác rồi.
Nguyên tắc 2: Quản lý tiền bạc
Không được để thua lỗ, không được để mất phần vốn đầu tư của bạn. Tiền chính là huyết mạch của bạn, còn vốn còn làm lại được, hết vốn là hết cơ hội.
Hãy đặt một điểm dừng!
Bạn nên có một mức giá mục tiêu rõ ràng mà tại đó bạn phải bán cổ phiếu ra thị trường nếu biến động ngược với phán đoán của mình. Và phải tuân theo quy tắc của mình.
Không bao giờ duy trì mức thua lỗ quá 10% lượng vốn đầu tư.
Định kỳ chuyển phần lợi nhuận sang tiền mặt hoặc dạng tài sản khác an toàn hơn (trái phiếu, gửi tiết kiệm ngân hàng tại một thời điểm nhất định…).
Bạn luôn phải có tiền mặt để dự trữ phòng những trường hợp khẩn cấp hay có một cơ hội bất ngờ xảy ra nhanh chóng.
Để nói đến cách quản lý tiền bạc và cách đi tiền của Jesse Livermore thì trong quyển sách “Chết vì chứng khoán” ông có nói đến nguyên tắc của mình như sau:
- Thiết lập 20% vị thế theo kế hoạch ở lần mua đầu tiên
- 20% cho lần thứ hai và 20% cho lần thứ ba.
- Kiên nhẫn chờ đợi để xác minh phán đoán của bạn sau đó mua 20% còn lại.
Mỗi lần mua hoặc thăm dò là một lần quyết định trong việc thiết lập toàn bộ vị thế của bạn. Nếu bất kỳ lúc nào cổ phiếu biến động không thuận lợi và ngược với phán đoán của bạn hãy kết thúc toàn bộ vị thế và không bao giờ duy trì mức thua lỗ quá 10% lượng vốn đầu tư.
Nguyên tắc 3: Chế ngự cảm xúc
Chế ngự cảm xúc là nhân tố quan trọng nhất trong đầu tư cổ phiếu.
Không nên dự đoán trước. Chờ đợi cho đến khi bạn nhận thấy những manh mối, dấu hiệu, gợi ý từ thị trường trước khi quyết định hành động.
Hành động sớm là tự sát. Không đưa ra quyết định chỉ dựa trên phán đoán. Thị trường luôn cho bạn thời gian.
Những tâm lý cần được hiểu rõ đối với một trader thành công là:
- Tham lam: một đặc tính tự nhiên trong tất cả mọi người. Chúng ta không thể biết nguồn gốc của tham lam nhưng tất cả chúng ta đều biết nó tồn tại trong mỗi con người
- Sợ hãi: ẩn chứa trong mỗi con người chỉ chờ để xuất hiện trong một cá thể đơn độc và khi nó xuất hiện, nó làm sai lệch mọi lý lẽ. Họ hành động rất vô lý khi sợ hãi. Khi thua lỗ họ luôn luôn sợ hãi và khả năng phán đoán của họ trở nên kém và khiến cho hành động tiếp theo càng nên sai lầm.
- Hy vọng: luôn đi kèm với tham lam trong TTCK. Mỗi giao dịch xuất hiện, hy vọng lại xuất hiện rất mạnh mẽ. Nhưng hy vọng cũng như sự mù quáng, tham lam, sợ hãi và mất lý trí trong TTCK.
Đôi khi những nhà đầu cơ chứng khoán mắc phải sai lầm và chính họ cũng biết điều đó nhưng họ chỉ nhận ra khi mọi sự đã qua.
Cho nên lời khuyên của Jesse Livermore dành cho bạn là không bao giờ phá vỡ nguyên tắc của mình.
Đầu cơ là một hoạt động kinh doanh cũng giống như ngành kinh doanh khác, để có thể thành công bạn cần phải làm việc chăm chỉ và tích cực.