Vốn lưu động cho biết nguồn lực sẵn có của doanh nghiệp, để đảm bảo cho các hoạt động cơ bản được diễn ra một cách bình thường.
Tuy nhiên, những nhà đầu tư thường rất khó hình dung được vốn lưu động là gì?
Công thức vốn lưu động (Working Capital-WC) có hai thành phần là tài sản lưu động và nợ ngắn hạn. Cả hai đều là số của quá khứ.
Mặc dù nó được rút ra từ những con số trong quá khứ , nhưng việc sử dụng vốn lưu động là trong tương lai . Đây là lý do tại sao nó là một con số quan trọng trong cả tài chính doanh nghiệp và định giá.
Vốn lưu động là gì?
Khái niệm: Vốn lưu động (Working Capital) là một thước đo tài chính thể hiện nguồn lực tài chính sẵn có của doanh nghiệp, được sử dụng phục vụ cho hoạt động thường ngày.
Ví dụ như: Tiền trả lương nhân viên, tiền mua nguyên vật liệu, hàng hóa, tiền trả nợ ngân hàng ngắn hạn hoặc người bán, hóa đơn điện nước, phí thuế…
Nói chung vốn lưu động được sử dụng hầu như cho mọi khoản chi tiêu hằng ngày cho doanh nghiệp, đây là một yếu tố cực kỳ quan trọng- như mạch máu của doanh nghiệp.
Một doanh nghiệp dù tạo ra doanh thu cao đến đâu mà không có vốn lưu động đủ giống như một chiếc xe không có xăng, có thể chững lại bất cứ lúc nào thậm chí có thể phá sản.
Thông thường nhiều nhà đầu tư vẫn hay thắc mắc là tại sao Doanh nghiệp A đang vay nợ ngân hàng tận 800 tỷ nhưng trong vốn lưu động, cụ thể là tiền mặt (gửi tại ngân hàng) lại lên đến 1000 tỷ.
Câu hỏi: Tại sao không trả bớt nợ vay mà lại chia ra như thế làm gì?
Câu trả lời: Doanh nghiệp luôn trữ một khoản vốn lưu động sẵn có trong két để sử dụng mỗi ngày cho các khoản đã định trước và cả những tình huống khẩn cấp. Ngoài ra một số Doanh nghiệp có lợi thế về vốn vay, có thể ăn chênh lệch lãi giữa khoản vay và tiền gửi (Như VNM, HPG…).
Mô phỏng cấu trúc hình thành nên vốn lưu động
Các công ty báo cáo số lượng tài sản lưu động và nợ ngắn hạn của họ vào cuối mỗi Quý và năm tài chính (FY).
Dòng tiền đến từ tài sản lưu động và dòng tiền ra để quản lý các khoản nợ ngắn hạn .
Trừ các khoản nợ ngắn hạn khỏi tài sản lưu động sẽ cho chúng ta vốn lưu động. Là phần vốn ngắn hạn còn lại của công ty sau khi đã trích lập dự phòng cho tất cả các khoản nợ ngắn hạn chưa thanh toán.
Vốn lưu động càng cao thì việc quản lý chi phí trong tương lai càng dễ dàng. Nhưng chỉ có WC là không quan trọng, cũng phải lập kế hoạch dòng tiền . Dự báo chính xác nhu cầu tiền mặt trong tương lai để quản lý vốn lưu động (WC) là điều cần thiết.
Một công ty tốt muốn tránh cả hai yếu tố cực đoan, Vốn lưu động không nên quá cao hoặc quá thấp.
Kế hoạch dòng tiền & vốn lưu động (WC)
Giá trị của WC cho thấy sức khỏe tài chính tức thời của một công ty. Số vốn lưu động cao được coi là tốt. Tại sao? Bởi vì số tiền này không có bất kỳ nghĩa vụ nào. Nó có thể được sử dụng cho các chi phí MỚI .
Để mình giải thích nó rõ ràng hơn với một ví dụ đơn giản.
Giả sử có một công ty có tài sản hiện tại là 60 tỷ và nợ phải trả hiện tại là 48 tỷ. Do đó WC của nó, tài sản hiện tại trừ đi nợ phải trả hiện tại, sẽ là 12 tỷ.
Bây giờ, hãy giả sử rằng không có tài sản hiện tại nào được chuyển đổi thành tiền mặt. Nó sẽ chảy dần trong 12 tháng tới. Như thể hiện trong kế hoạch dòng tiền, 5 tỷ tiền mặt sẽ được thu thập mỗi tháng trong 12 tháng tiếp theo (12 tháng x 5 tỷ= 60 tỷ).
Tương tự, 4 tỷ tiền mặt sẽ được thanh toán trong 12 tháng tiếp theo cho các khoản nợ ngắn hạn đến hạn (12 tháng x 4 tỷ= 48 tỷ).
Thu tiền 5 tỷ và thanh toán 4 tỷ tạo ra thặng dư tiền mặt 1 tỷ mỗi tháng. Lượng tiền mặt thặng dư này là vốn lưu động của công ty ( tiền mặt tự do ). Tiền mặt tự do tích lũy trong năm sẽ là 12 tỷ (1 tỷ x 12).
Kiểu lập kế hoạch dòng tiền này là điều cần thiết để quản lý WC. Luôn luôn là mục tiêu duy trì thặng dư tiền mặt.
Chúng ta sẽ thực hiện bằng cách lập kế hoạch dòng tiền theo cách sao cho các khoản thu sớm và thanh toán muộn hơn.
Cách sử dụng vốn lưu động (WC)
WC được sử dụng như một khoản dự phòng cho các khoản nợ ngắn hạn sắp tới. Tốt hơn là, việc sử dụng nó phải được giới hạn chỉ cho nhu cầu tiền mặt tức thời.
Công ty kiếm được tiền mặt từ các tài sản hiện tại mà họ đã xây dựng trong năm qua ( FY 2021-22 ). Phần lớn số tiền này sẽ được sử dụng để thanh toán các khoản phí – nợ ngắn hạn đã tích lũy trong quá khứ (FY 2021-22).
Số tiền mặt dư sẽ trở thành vốn lưu động -WC của công ty. Nó sẽ được sử dụng để mua hàng trong tương lai và thanh toán cho các khoản nợ hiện tại sắp tới ( FY 2022-23 ).
Do đó, chúng ta có thể nói rằng việc sử dụng vốn lưu động sẽ như sau:
- Xây dựng hàng tồn kho – mua nguyên vật liệu mới, hàng hóa thành phẩm và hàng tồn kho phụ tùng.
- Thanh toán phí cho vay chưa thanh toán (các khoản vay mới được thực hiện trong năm tài chính hiện tại).
- Duy trì một lượng tiền mặt tối thiểu và dự trữ khẩn cấp.
- Xoá các khoản phải trả (của năm tài chính hiện tại).
- Thanh toán tiền lương của nhân viên trong năm tài chính hiện tại.
Trong một số tháng, WC có thể bị âm. Điều này có thể xảy ra do khách hàng chậm thanh toán hoặc yêu cầu tiền mặt lớn không lường trước được. Trong trường hợp như vậy, công ty có thể lựa chọn vay vốn lưu động để bù đắp khoản thâm hụt.
Một công ty có lịch sử WC khả quan sẽ dễ dàng nhận được khoản vay vốn lưu động.
Vốn lưu động bao nhiêu là tốt cho doanh nghiệp?
Để trả lời câu hỏi đề bài này thì chúng ta sử dụng một công cụ khác đó là: Tỷ lệ thanh toán hiện hành.
Tỷ lệ thanh toán hiện hành là gì? Nó là một tỷ số giữa tài sản ngắn hạn và nợ ngắn hạn. Khi hệ số thanh toán hiện hành bằng một, vốn lưu động sẽ gần bằng không.
Ta sẽ sử dụng Tỷ lệ vốn lưu động (Working capital ratio).
Tỷ lệ vốn lưu động = Tài sản ngắn hạn/nợ phải trả ngắn hạn
Hệ số thanh toán hiện hành khoảng một có nghĩa là mức tài sản lưu động vừa đủ để đáp ứng các yêu cầu về nợ ngắn hạn của năm tài chính vừa qua (FY). Nhưng ở mức này, tài sản lưu động sẽ không tạo ra vốn lưu động cho nhu cầu tiền mặt mới.
Tỷ lệ hiện tại phải lớn hơn một (1) để mang lại WC dương. Vì vậy, đối với mục đích định giá, các chuyên gia coi hệ số thanh toán hiện hành từ hai trở lên là một con số tốt.
Để vận hành trơn tru các hoạt động, công ty sẽ cần một dòng tiền thặng dư ( như ví dụ ở trên ). Dòng tiền thặng dư này được chúng tôi gọi là một công ty có vốn lưu động dương.
Tóm lại:
- Nếu tỷ lệ thanh toán hiện hành < 1
Lúc này tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp nhỏ hơn nợ phải trả ngắn hạn.
Doanh nghiệp có khả năng phá sản cao khi không đủ khả năng thanh toán được các khoản nợ đến hạn.
- 1 < Tỷ lệ thanh toán hiện hành < 2.0
Tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp lớn hơn nợ phải trả ngắn hạn, không quá dư nhưng cũng sẽ tốt nếu duy trì tỷ lệ này.
Điều này cho thấy sức khỏe tài chính của doanh nghiệp tương đối ổn định, doanh nghiệp có khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn.
- Tỷ lệ thanh toán hiện hành > 2.0
Hay tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp lớn hơn 2 lần nợ phải trả.
Trong trường hợp này, doanh nghiệp phải có lợi thế cạnh tranh nhất định, dòng tiền kinh doanh khỏe mạnh và rất ít nợ vay. Tỷ lệ này nên được so sánh các doanh nghiệp trong cùng ngành nghề sẽ hợp lý hơn.
Tùy vào ngành nghề mà doanh nghiệp đó đang hoạt động, thông thường WC lớn hơn 1.0 là có thể chấp nhận được.
Duy trì thặng dư dòng tiền là một thách thức lớn. Một công ty luôn nhất quán ở các mức này có thể yêu cầu mức giá cao hơn. Không có nhiều công ty xung quanh có thể tự hào về sức khỏe tài chính như vậy .
Vốn lưu động không dùng tiền mặt
Đây là sự thể hiện chính xác hơn lượng tiền mặt thặng dư có sẵn của công ty sau khi đã trích lập dự phòng cho tất cả các khoản nợ ngắn hạn. Các nhà đầu tư giá trị sử dụng vốn lưu động không dùng tiền mặt, thay vì vốn lưu động, cho các mục đích định giá.
Công thức tính vốn lưu động không dùng tiền mặt có dạng như sau:
Trong công thức sửa đổi, tiền mặt và các khoản đầu tư hiện tại sẽ không được sử dụng làm thành phần của tài sản ngắn hạn. Hơn nữa, nghĩa vụ nợ hiện tại cũng sẽ được trừ vào nợ ngắn hạn. Cơ sở lý luận đằng sau nó là gì?
- Tiền mặt & Các khoản đầu tư hiện tại : Nói chung, phần lớn tiền mặt của công ty được sử dụng trong các quỹ thị trường tiền tệ, tiền gửi ngân hàng và chứng khoán ngắn hạn của chính phủ. Những khoản đầu tư này thu được lợi nhuận, mặc dù với số tiền nhỏ. Nhưng chúng ta cũng phải nhớ rằng đây là những khoản đầu tư không có rủi ro. Công ty sẽ không thanh lý chúng trừ khi đình công khẩn cấp. Do đó, trong hầu hết các trường hợp, tiền và các khoản tương đương tiền không có sẵn để quản lý chi phí hiện tại. Vì lý do tương tự, các chuyên gia cũng loại bỏ các khoản đầu tư hiện tại khỏi tài sản hiện tại.
- Nợ ngắn hạn: Đối với mục đích định giá, khoản nợ ngắn hạn được phản ánh như một bộ phận của nợ ngắn hạn sẽ không cần xem xét. Các công ty sẽ không có nguy cơ bỏ lỡ các khoản thanh toán nợ đến hạn. Họ giữ một khoản dự phòng riêng cho nó để nó được thanh toán vào ngày đáo hạn. Do đó, số vốn này sẽ không dành cho việc quản lý WC.
Kết luận
Việc lập kế hoạch và sử dụng vốn lưu động là rất quan trọng đối với sức khỏe tài chính của doanh nghiệp. Con số lợi nhuận và lợi nhuận cao sẽ chẳng có nghĩa lý gì nếu công ty không có khả năng duy trì vốn lưu động dương.
Giả sử một công ty luôn duy trì vốn lưu động dương trong phần lớn thời gian. Nó có nghĩa là gì?
Có nghĩa là công ty đang dư thừa tiền mặt. Liệu công ty có nên sử dụng nguồn vốn này để tài trợ cho nhu cầu khác của mình không? Câu trả lời ngay lập tức sẽ là không. Tại sao? Bởi vì nhu cầu vốn lưu động có thể có rất nhiều biến động. Công ty có thể đang ở trong tình trạng tiền mặt tốt ngày hôm nay, nhưng tình hình có thể thay đổi trong vòng vài tháng tới.
Do đó, giữ lại một chút tiền mặt dư dả cho những nhu cầu không lường trước được trong tương lai sẽ không phải là một ý kiến tồi. Mặc dù không nên sử dụng một đống lớn tiền mặt khẩn cấp, nhưng ít nhất một người không thể tài trợ cho khoảng khẩn cấp bằng thặng dư vốn lưu động.
Cảm ơn bạn đã đọc. Chúc bạn đầu tư vui vẻ.
